ΟΙ ΜΑΡΤΥΡΕΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΩΝ
Το
κατά του ελληνισμού μίσος δεν έπαψε ποτέ να χαρακτηρίζει ιδιαίτερα την Ορθόδοξη
εκκλησία. Γι αυτό και οι ανθενωτικοί επέλεξαν το Οθωμανικό φέσι παρά την
Λατινική καλύπτρα, επειδή οι λατίνοι ελλήνιζαν. Βέβαια ο ελληνισμός των λατίνων
τους χάρισε την επιστήμη και τους έκανε άρχοντες της δύσεως ενώ οι ανατολικοί
παραμένουν δούλοι του ανθελληνισμού τους. Για τον ανθελληνισμό των ανθενωτικών
μπορεί να διαβάσει κάποιος σε παλαιότερη δημοσίευση μου.
ΟΙ ΕΡΙΔΕΣ ΕΛΛΗΝΙΣΤΩΝ ΚΑΙ ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΑΛΩΣΗ
Στην
επόμενη δημοσίευση μου θα γράψω για την μουσική της εκκλησίας. Οι χριστιανοί
χρησιμοποίησαν την ελληνική μουσική και τα όργανα στην αρχαία λειτουργία, η
οποία ήταν πάντα ένα θεατρικό δρώμενο. Με πολλές προσπάθειες οι πατέρες της
εκκλησίας προσπαθούν να αφελληνίσουν την μουσική αυτή και να την μετατρέψουν σε
χριστιανική. Καθώς δεν μπορούσαν να κάνουν μια χριστιανική μουσική γιατί η θεωρία τους δαιμονοποιούσε όλες τις τέχνες
και την ίδια την ζωή τελικά έβγαλαν την μουσική από την εκκλησία. Με αυτό τον
τρόπο έβγαλαν κάθε τέχνη από την εκκλησία, διατηρώντας μόνο τους εξορκισμούς
και τα αναθέματα εναντίον των Ελλήνων.
Εύχομαι στον καθένα από εμάς, η ιδιαίτερη
παράδοση του, οι θεοί της πατρίδας του και οι θεοί των προγόνων του, να τον
οδηγήσουν στην αλήθεια του εαυτού του και στον αληθινό Χριστό, τον θεό που ζει
μέσα στην καρδιά κάθε ανθρώπου.
ΒΑΣΙΛΑΚΗΣ Φ. ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ
Ο κύριος κρατάει στα χέρια του λόγο του θεού. Αλλά μην το πιείτε, λουστείτε. |
ΑΝΑΓΝΩΣΜΑΤΑ
Ο ΔΙΩΓΜΟΣ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΚΑΙ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΖΟΝΤΩΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΕΠΙ ΙΟΥΣΤΙΝΙΑΝΟΥ
Ο ΔΙΩΓΜΟΣ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΚΑΙ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΖΟΝΤΩΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΕΠΙ ΙΟΥΣΤΙΝΙΑΝΟΥ
ΜΕΓΑΛΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ
Ο Μεγάλος Κωνσταντίνος θεωρείτε
άγιος από τους χριστιανούς και ονομάζεται μάλιστα «ισαπόστολος» επειδή είναι
εκείνος που μετέτρεψε τον χριστιανισμό στην επίσημη θρησκεία της αυτοκρατορίας.
Ο ίδιος όμως δεν ήταν ένας ορθόδοξος χριστιανός και βαπτίστηκε μονάχα στο τέλος
της ζωής του. Ο Κωνσταντίνος σύμφωνα με την παράδοση των προηγούμενων Ρωμαίων
αυτοκρατόρων πίστευε στην μονοθεϊστική θρησκεία του Νικητή Ήλιου, (Sol Invictus). Ο Χριστός
του Κωνσταντίνου είχε όλα τα στοιχεία αυτού του Ηλιακού θεού. Γι αυτό και όταν
νομοθέτησε την αργία της Κυριακής, την ονόμασε ημέρα της προσκυνήσεως του
Ήλιου.
Κατά τον ίδιο τρόπο, υπήρχαν πολλές
χριστιανικές εκκλησίες που είχαν διαφορετικά πιστεύω και διαφορετικές απόψεις
για τον Χριστό. Πριν την δημιουργία της Μεγάλης Εκκλησίας από τον Κωνσταντίνο
οι εκκλησίες αυτές συνυπήρχαν και όλοι ονομαζόταν χριστιανοί. Όταν όμως ο
χριστιανισμός έγινε η επίσημη θρησκεία οι έριδες μεταξύ των διάφορων εκκλησιών
θεωρήθηκαν ως διάσπαση της ίδιας της αυτοκρατορίας. Οι Ορθόδοξοι επίσκοποι για
να διατηρήσουν την θέση τους δίπλα στον αυτοκράτορα που έγινε ο ηγέτης της
χριστιανικής εκκλησίας, δεν είχαν παρά να συκοφαντήσουν τους αντιπάλους τους ως
αιρετικούς και ελληνίζοντες και να απαιτήσουν την εξορία τους και την καταδίωξη
τους.
ΑΝΕΞΗΓΗΤΗ ΣΥΝΥΠΑΡΞΗ
ΙΟΡΔΑΝΙΑ
Οι ανασκαφές των Francois Velleneuve, του Ecole Normale Superieure των
Παρισίων και Zeidum al-Musheisen του
πανεπιστημίου Yarmuk της
Ιορδανίας, έφεραν στο φως τα ερείπια ενός ρωμαϊκού ναού στο Dharih. Ανάμεσα
στα οικοδομικά μέλη βρέθηκαν γλυπτές κεφαλές της Μέδουσας και προτομές του
Ερμή, του Πανός και των Διοσκούρων, διατηρούμενα σε άριστη κατάσταση. Το
αυστηρό μετωπικό στήσιμο των ελληνορωμαϊκών θεοτήτων και τα μεγάλα ωοειδή μάτια
είναι στοιχεία της Ναβατικής τέχνης, παραπέμποντας σε ανατολικές μορφές. Γύρω
στον 6ο αιώνα ο ειδωλολατρικός ναός μετετράπη σε χριστιανική
εκκλησία. Είναι άξιον απορίας πως διεσώθη η γλυπτή παγανιστική διακόσμηση,
γεγονός που μάλλον σημαίνει πως οι μορφές αυτές είχαν χάσει από νωρίς κάθε
σημασία και ειδωλολατρικό περιεχόμενο για τους πρώτους χριστιανούς. Ο ναός φαίνεται πως κατεστράφη τον 8ο
αιώνα. Αντώνης Λεβέντης Αρχαιολόγος
Περιοδικό Corpus
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ
ΤΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΛΛΗΓΟΡΙΚΗΣ ΕΞΗΓΗΣΗΣ ΤΩΝ ΙΟΥΔΑΙΚΩΝ ΓΡΑΦΩΝ ΑΠΟ ΤΟΝ
ΩΡΙΓΕΝΗ
Όταν ο Ωριγένης απέκτησε φήμη ερχόταν σε
αυτόν πάρα πολλοί για να τον ακούσουν, «μυρίοι
δε των αιρετικών φιλοσόφων». Όπως παραδίδει ο Ευσέβιος, ο εθνικός
συγγραφέας Πορφύριος έγραψε ότι, «μερικοί επιθυμούντες να εύρουν όχι απόρριψην
αλλά εξήγηση των Ιουδαϊκών γραφών, εστράφησαν προς ερμηνείας ασυμβιβάστους και
αναρμόστους προς τα κείμενα, αι οποίαι δεν φέρουν απολογία των ξένων αλλά
αποδοχήν και έπαινον των ιδικών των στοιχείων. Πράγματι αφού τα σαφώς λεγόμενα
υπό του Μωϋσέως χαρακτηρίζουν ως αινίγματα και ανακηρύσσουν εις χρησμούς πλήρεις
κρυφών μυστηρίων και αφού παραλύουν με τον τύφον την ψυχικήν λειτουργίαν της
κρίσεως, τότε εισάγουν τας εξηγήσεις των. Ο δε τρόπος του παραλογισμού πρέπει
να έχει παραληφθεί από τον Ωριγένη του οποίου πολύ έχει διαδοθεί η δόξα μεταξύ
των διδασκάλων αυτών των διδαγμάτων. Πράγματι αφού διετέλεσε μαθητής του
Αμμωνίου, ο οποίος είχε πολύ μεγάλη επίδοση στην φιλοσοφία, δια μεν την
ικανότητα εις τας επιστήμας ωφελήθη πολύ από τον διδάσκαλον. Αλλ΄ ως προς την
ορθήν διαγωγή του βίου ακολούθησε την αντίθετη πορεία από τον δάσκαλο του.
Διότι ο Αμμώνιος, Χριστιανός ανατραφείς από Χριστιανούς γονείς, όταν ήγγισε την
φρόνηση και την φιλοσοφία, ευθύς αμέσως εστράφη προς ένα τρόπο βίου σύμφωνα με
τους νόμους της πολιτείας. Ο δε Ωριγένης, Έλλην
εν Ελλήσι παιδευθείς λόγοις, προς το βάρβαρον εξώκειλε τόλμημα, κατά μεν
τον βίον ζων χριστιανικώς και παρανόμως, κατά δε τας απόψεις περί των πραγμάτων
και του θείου ελληνίζων και μεταφέρων τις αντιλήψεις στους ξένους μύθους. Διότι
ευρίσκετο πάντοτε με τον Πλάτωνα, και συνεστρέφετο με τα συγγράμματα των
φιλοσόφων και των Πυθαγορείων λογίων, εχρησιμοποίει και τα βιβλία του Στωικού
Χαιρήμονος και του Κορνούτου και από αυτούς έμαθε τον αλληγορικόν τρόπον
ερμηνείας των ελληνικών μυστηρίων και τον εφήρμοσε στις Ιουδαϊκές γραφές».
ΚΕΙΜΕΝΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΧΡΟΝΟΓΡΑΦΙΑ ΤΟΥ ΜΑΛΑΛΑ
ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ
Ἄλλη ἐπιστολὴ Κωνσταντίνου. Νικητὴς Κωνσταντῖνος, μέγιστος, Σεβαστὸς, ἐπισκόποις καὶ λαοῖς. Τοὺς πονηροὺς καὶ ἀσεβεῖς μιμησάμενος Ἄρειος, δίκαιός ἐστι τὴν αὐτὴν ἐκείνοις ὑπέχειν ἀτιμίαν. Ὥσπερ τοίνυν Πορφύριος ὁ τῆς θεοσεβείας ἐχθρὸς, συντάγματα παράνομα κατὰ τῆς θρησκείας συστησάμενος, ἄξιον εὕρετο μισθὸν, καὶ τοιοῦτον ὥστε ἐπονείδιστον μὲν αὐτὸν πρὸς τὸν ἑξῆς γενέσθαι χρόνον καὶ πλείστης ἀναπλησθῆναι κακοδοξίας, ἀφανισθῆναι δὲ τὰ ἀσεβῆ αὐτοῦ συγγράμματα· οὕτω καὶ νῦν ἔδοξεν Ἄρειόν τε καὶ τοὺς Ἀρείου ὁμογνώμονας Πορφυριανοὺς μὲν καλεῖσθαι, ἵν' ὧν τοὺς τρόπους μεμίμηνται, τούτων ἔχωσι καὶ τὴν προσηγορίαν.
ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΤΩΝ
ΙΕΡΩΝ ΒΙΒΛΙΩΝ ΣΤΟΝ ΕΥΣΕΒΙΟ
Ὁποῖα δὲ καὶ περὶ τῆς τῶν ἱερῶν βιβλίων κατασκευῆς πρὸς Εὐσέβιον ἔγραψε τὸν Παλαιστῖνον, ἐξ αὐτῶν τῶν γραμμάτων καταμαθεῖν εὐπετές. Νικητὴς Κωνσταντῖνος, μέγιστος, Σεβαστὸς, Εὐσεβίῳ Καισαρείας. Κατὰ τὴν ἐπώνυμον ἡμῖν πόλιν, τῆς τοῦ Σωτῆρος Θεοῦ συναιρομένης προνοίας, μέγιστον πλῆθος ἀνθρώπων τῇ ἁγιωτάτῃ ἐκκλησίᾳ ἀνατέθεικεν ἑαυτὸν ὡς πάντων ἐκεῖσε πολλὴν λαβόντων αὔξησιν. Σφόδρα τοίνυν ἄξιον καταφαίνεται, καὶ ἐκκλησίας ἐν αὐτῇ κατασκευασθῆναι πλείους· τοιγάρτοι δέδεξο προθυμότατα τὸ δόξαν τῇ ἡμετέρᾳ προαιρέσει· πρέπον γὰρ κατεφάνη δηλῶσαι τοῦτο τῇ σῇ συνέσει, ὅπως ἂν πεντήκοντα σωμάτια ἐν διφθέραις ἐγκατασκεύοις εὐανάγνωστά τε καὶ πρὸς τὴν χρῆσιν εὐπαρακόμιστα, ὑπὸ τεχνιτῶν καλλιγράφων καὶ ἀκριβῶς τὴν τέχνην ἐπισταμένων, γραφῆναι κελεύσειας· τῶν θείων
δηλαδὴ γραφῶν, ὧν μάλιστα τὴν ἐπισκευὴν καὶ τὴν χρῆσιν τῷ τῆς ἐκκλησίας λόγῳ ἀναγκαίαν εἶναι γινώσκεις. Ἀπέσταλται δὲ γράμματα παρὰ τῆς ἡμετέρας ἡμερότητος πρὸς τὸν τῆς διοικήσεως καθολικὸν, ὅπως ἂν πάντα τὰ πρὸς τὴν ἐπισκευὴν αὐτῶν ἐπιτήδεια παρασχεῖν φροντίσειεν. Ἵνα γὰρ ὡς τάχιστα τὰ γραφέντα σωμάτια κατασκευασθείη, τῆς σῆς ἐπιμελείας ἔργον τοῦτο γενήσεται· καὶ γὰρ δύο δημοσίων ὀχημάτων ἐξουσίαν εἰς διακομιδὴν, ἐκ τῆς αὐθεντίας τοῦ γράμματος ἡμῶν τούτου λαβεῖν σε προσήκει. Οὕτω γὰρ ἂν μάλιστα τὰ καλῶς γραφέντα καὶ μέχρι τῶν ἡμετέρων ὄψεων ῥᾷστα διακομισθείη, ἑνὸς δηλαδὴ τοῦτο πληροῦντος τῶν ἐκ τῆς σῆς ἐκκλησίας διακόνων· ὃς ἐπειδὰν ἀφίκηται πρὸς ἡμᾶς, τῆς ἡμετέρας πειραθήσεται φιλανθρωπίας. Ὁ Θεός σε διαφυλάξοι, ἀδελφὲ ἀγαπητέ.
ΟΤΑΝ
Ο ΒΑΣΙΛΕΑΣ ΙΟΥΛΙΑΝΟΣ ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΕ ΣΤΟΥΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΥΣ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΑΙΔΕΊΑ ΟΙ
ΑΠΟΛΙΝΑΡΙΟΙ ΑΡΧΙΣΑΝ ΝΑ ΓΡΑΦΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΜΕ ΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΤΡΟΠΟ
3.16
Ὡς τοῦ βασιλέως κωλύσαντος τοὺς Χριστιανοὺς Ἑλληνικὴν παίδευσιν μανθάνειν, οἱ Ἀπολινάριοι εἰς τὸ ἐπιγράφειν λόγους ὡρμήθησαν. Ὁ μέντοι τοῦ βασιλέως νόμος, ὃς τοὺς Χριστιανοὺς Ἑλληνικῆς παιδείας μετέχειν ἐκώλυε, τοὺς Ἀπολιναρίους, ὧν καὶ πρότερον ἐμνημονεύσαμεν, φανερωτέρους ἀπέδειξεν. Ὡς γὰρ ἄμφω ἤστην ἐπιστήμονες λόγων, ὁ μὲν πατὴρ γραμματικῶν, σοφιστικῶν δὲ ὁ υἱὸς, χρειώδεις ἑαυτοὺς πρὸς τὸν παρόντα καιρὸν τοῖς Χριστιανοῖς ἀπεδείκνυον. Ὁ μὲν γὰρ εὐθὺς γραμματικὸς ἅτε, τὴν τέχνην γραμματικὴν Χριστιανικῷ τύπῳ συνέταττε· τά τε Μωϋσέως βιβλία διὰ τοῦ ἡρωϊκοῦ λεγομένου μέτρου μετέβαλε, καὶ ὅσα κατὰ τὴν παλαιὰν διαθήκην ἐν ἱστορίας τύπῳ συγγέγραπται. Καὶ τοῦτο μὲν τῷ δακτυλικῷ μέτρῳ συνέταττε, τοῦτο δὲ καὶ τῷ τῆς τραγῳδίας τύπῳ δραματικῶς ἐξειργάζετο· καὶ παντὶ μέτρῳ ῥυθμικῷ ἐχρῆτο, ὅπως ἂν μηδεὶς τρόπος τῆς Ἑλληνικῆς γλώττης τοῖς Χριστιανοῖς ἀνήκοος ᾖ. Ὁ δὲ νεώτερος Ἀπολινάριος, εὖ πρὸς τὸ λέγειν παρεσκευασμένος, τὰ εὐαγγέλια καὶ τὰ ἀποστολικὰ δόγματα ἐν τύπῳ διαλόγων ἐξέθετο, καθὰ καὶ Πλάτων παρ' Ἕλλησιν. Οὕτω μὲν οὖν τῷ Χριστιανισμῷ χρειώδεις φανέντες, τοῦ βασιλέως τὸ σόφισμα διὰ τῶν οἰκείων πόνων ἐνίκησαν. Ἀλλ' ἡ πρόνοια τοῦ Θεοῦ κρείσσων ἐγένετο καὶ τῆς τούτων σπουδῆς καὶ τῆς τοῦ βασιλέως ὁρμῆς·
ΑΠΟ
ΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΕΥΣΕΒΙΟΥ ΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΚΑΙΣΑΡΕΙΑΣ
Φιλοσοφίας
πεποίητε απολογία Μιλτιάδης
οὗτος μὲν δὴ τοσαῦτα· ὅ γέ τοι πρὸς αὐτοῦ δεδηλωμένος Μιλτιάδης καὶ ἄλλας ἡμῖν τῆς ἰδίας περὶ τὰ θεῖα λόγια σπουδῆς μνήμας καταλέλοιπεν ἔν τε οἷς πρὸς Ἕλληνας συνέταξε λόγοις καὶ τοῖς πρὸς Ἰουδαίους, ἑκατέρᾳ ἰδίως ὑποθέσει ἐν δυσὶν ὑπαντήσας συγγράμμασιν, ἔτι δὲ καὶ πρὸς τοὺς κοσμικοὺς ἄρχοντας ὑπὲρ ἧς μετῄει φιλοσοφίας πεποίηται ἀπολογίαν.
Πάνταινος
Ἡγεῖτο δὲ τηνικαῦτα τῆς τῶν πιστῶν αὐτόθι διατριβῆς ἀνὴρ κατὰ παιδείαν ἐπιδοξότατος, ὄνομα αὐτῷ Πάνταινος, ἐξ ἀρχαίου ἔθους διδασκαλείου τῶν ἱερῶν λόγων παρ᾿ αὐτοῖς συνεστῶτος· ὃ καὶ εἰς ἡμᾶς παρατείνεται καὶ πρὸς τῶν ἐν λόγῳ καὶ τῇ περὶ τὰ θεῖα σπουδῇ δυνατῶν συγκροτεῖσθαι παρειλήφαμεν, ἐν δὲ τοῖς μάλιστα κατ᾿ ἐκεῖνο καιροῦ διαλάμψαι λόγος ἔχει τὸν δεδηλωμένον, οἷα καὶ ἀπὸ φιλοσόφου ἀγωγῆς τῶν καλουμένων Στωϊκῶν ὡρμημένον. τοσαύτην δ᾿ οὖν φασιν αὐτὸν ἐκθυμοτάτῃ διαθέσει προθυμίαν περὶ τὸν θεῖον λόγον ἐνδείξασθαι, ὡς καὶ κήρυκα τοῦ κατὰ Χριστὸν εὐαγγελίου τοῖς ἐπ᾿ ἀνατολῆς ἔθνεσιν ἀναδειχθῆναι, μέχρι καὶ τῆς Ἰνδῶν στειλάμενον γῆς. ἦσαν γάρ, ἦσαν εἰς ἔτι τότε πλείους εὐαγγελισταὶ τοῦ λόγου, ἔνθεον ζῆλον ἀποστολικοῦ μιμήματος συνεισφέρειν ἐπ᾿ αὐξήσει καὶ οἰκοδομῇ τοῦ θείου λόγου προμηθούμενοι· ὧν εἷς γενόμενος καὶ ὁ Πάνταινος, καὶ εἰς Ἰνδοὺς ἐλθεῖν λέγεται, ἔνθα λόγος εὑρεῖν αὐτὸν προφθάσαν τὴν αὐτοῦ παρουσίαν τὸ κατὰ Ματθαῖον εὐαγγέλιον παρά τισιν αὐτόθι τὸν Χριστὸν ἐπεγνωκόσιν, οἷς Βαρθολομαῖον τῶν ἀποστόλων ἕνα κηρῦξαι αὐτοῖς τε Ἑβραίων γράμμασι τὴν τοῦ Ματθαίου καταλεῖψαι γραφήν, ἣν καὶ σῴζεσθαι εἰς τὸν δηλούμενον χρόνον. ὅ γε μὴν Πάνταινος ἐπὶ πολλοῖς κατορθώμασι τοῦ κατ᾿ Ἀλεξάνδρειαν τελευτῶν ἡγεῖται διδασκαλείου, ζώσῃ φωνῇ καὶ διὰ συγγραμμάτων τοὺς τῶν θείων δογμάτων θησαυροὺς ὑπομνηματιζόμενος.
Αίρεση
Απολιναρίου
Τῶν δὲ Ἀπολιναρίου κατὰ τῆς δηλωθείσης αἱρέσεως μνήμην πεποίηται Σεραπίων, ὃν ἐπὶ τῶν δηλουμένων χρόνων μετὰ Μαξιμῖνον ἐπίσκοπον τῆς Ἀντιοχέων ἐκκλησίας γενέσθαι κατέχει λόγος· μέμνηται δ᾿ αὐτοῦ ἐν ἰδίᾳ ἐπιστολῇ τῇ πρὸς Καρικὸν καὶ Πόντιον, ἐν ᾗ διευθύνων καὶ αὐτὸς τὴν αὐτὴν αἵρεσιν, ἐπιλέγει ταῦτα·
«ὅπως δὲ καὶ τοῦτο εἰδῆτε ὅτι τῆς ψευδοῦς ταύτης τάξεως τῆς ἐπικαλουμένης νέας προφητείας ἐβδέλυκται ἡ ἐνέργεια παρὰ πάσῃ τῇ ἐν κόσμῳ ἀδελφότητι, πέπομφα ὑμῖν καὶ Κλαυδίου Ἀπολιναρίου, τοῦ μακαριωτάτου γενομένου ἐν Ἱεραπόλει τῆς Ἀσίας ἐπισκόπου, γράμματα».
Δίωξη
Απολλωνίου
οὐκ ἦν δὲ ἄρα τοῦτο τῷ μισοκάλῳ δαίμονι βασκάνῳ ὄντι τὴν φύσιν οἰστόν, ἀπεδύετο δ᾿ οὖν εἰς αὖθις, ποικίλας τὰς καθ᾿ ἡμῶν μηχανὰς ἐπιτεχνώμενος. ἐπὶ γοῦν τῆς Ῥωμαίων πόλεως Ἀπολλώνιον, ἄνδρα τῶν τότε πιστῶν ἐπὶ παιδείᾳ καὶ φιλοσοφίᾳ βεβοημένον, ἐπὶ δικαστήριον ἄγει, ἕνα γέ τινα τῶν εἰς ταῦτ᾿ ἐπιτηδείων αὐτῷ διακόνων ἐπὶ κατηγορίᾳ τἀνδρὸς ἐγείρας.
Ανατόλιος
Ἀνατόλιος αὐτῷ διάδοχος, ἀγαθός, φασίν, ἀγαθοῦ, καθίσταται, γένος μὲν καὶ αὐτὸς Ἀλεξανδρεύς, λόγων δ᾿ ἕνεκα καὶ παιδείας τῆς Ἑλλήνων φιλοσοφίας τε τὰ πρῶτα τῶν μάλιστα καθ᾿ ἡμᾶς δοκιμωτάτων ἀπενηνεγμένος, ἅτε ἀριθμητικῆς καὶ γεωμετρίας ἀστρονομίας τε καὶ τῆς ἄλλης, διαλεκτικῆς εἴτε φυσικῆς, θεωρίας ῥητορικῶν τε αὖ μαθημάτων ἐληλακὼς εἰς ἄκρον· ὧν ἕνεκα καὶ τῆς ἐπ᾿ Ἀλεξανδρείας Ἀριστοτέλους διαδοχῆς τὴν διατριβὴν λόγος ἔχει πρὸς τῶν τῇδε πολιτῶν συστήσασθαι αὐτὸν ἀξιωθῆναι
Ἐκ τῶν περὶ τοῦ πάσχα Ἀνατολίου κανόνων· «Ἔχει τοίνυν ἐν τῷ πρώτῳ ἔτει τὴν νουμηνίαν τοῦ πρώτου μηνός, ἥτις ἁπάσης ἐστὶν ἀρχὴ τῆς ἐννεακαιδεκαετηρίδος, τὴν κατ᾿ Αἰγυπτίους μὲν Φαμενὼθ κϚ, κατὰ δὲ τοὺς Μακεδόνων μῆνας Δύστρου κβ, ὡς δ᾿ ἂν εἴποιεν Ῥωμαῖοι, πρὸ ια Καλανδῶν Ἀπριλίων. εὑρίσκεται δὲ ὁ ἥλιος ἐν τῇ προκειμένῃ Φαμενὼθ κϚ οὐ μόνον ἐπιβὰς τοῦ πρώτου τμήματος, ἀλλ᾿ ἤδη καὶ τετάρτην ἡμέραν ἐν αὐτῷ διαπορευόμενος. τοῦτο δὲ τὸ τμῆμα πρῶτον δωδεκατημόριον καὶ ἰσημερινὸν καὶ μηνῶν ἀρχὴν καὶ κεφαλὴν τοῦ κύκλου καὶ ἄφεσιν τοῦ τῶν πλανητῶν δρόμου καλεῖν εἰώθασιν, τὸ δὲ πρὸ τούτου μηνῶν ἔσχατον καὶ τμῆμα δωδέκατον καὶ τελευταῖον δωδεκατημόριον καὶ τέλος τῆς τῶν πλανητῶν περιόδου· δι᾿ ὃ καὶ τοὺς ἐν αὐτῷ τιθεμένους τὸν πρῶτον μῆνα καὶ τὴν
τεσσαρεσκαιδεκάτην τοῦ πάσχα κατ᾿ αὐτὴν λαμβάνοντας οὐ μικρῶς οὐδ᾿ ὡς ἔτυχεν ἁμαρτάνειν φαμέν. ἔστιν δ᾿ οὐχ ἡμέτερος οὗτος ὁ λόγος, Ἰουδαίοις δὲ ἐγινώσκετο τοῖς πάλαι καὶ πρὸ Χριστοῦ ἐφυλάττετό τε πρὸς αὐτῶν μάλιστα· μαθεῖν δ᾿ ἔστιν ἐκ τῶν ὑπὸ Φίλωνος Ἰωσήπου Μουσαίου λεγομένων, καὶ οὐ μόνων τούτων, ἀλλὰ καὶ τῶν ἔτι παλαιοτέρων ἀμφοτέρων Ἀγαθοβούλων, τῶν ἐπίκλην διδασκάλων Ἀριστοβούλου τοῦ πάνυ, ὃς ἐν τοῖς οʹ κατειλεγμένος τοῖς τὰς ἱερὰς καὶ θείας Ἑβραίων ἑρμηνεύσασι γραφὰς Πτολεμαίῳ τῷ Φιλαδέλφῳ καὶ τῷ τούτου πατρί, καὶ βίβλους ἐξηγητικὰς τοῦ Μωυσέως νόμου τοῖς αὐτοῖς προσεφώνησεν βασιλεῦσιν
Μελέτιος
Μελέτιον δὲ τῶν κατὰ Πόντον ἐκκλησιῶν ἐπίσκοπον. ἀλλ᾿ ὃ μὲν ἄκρως ἀκτήμονι βίῳ καὶ μαθήμασιν φιλοσόφοις δεδοκίμαστο, ταῖς περὶ τὰ θεῖα θεωρίαις καὶ ἐξηγήσεσιν καὶ ταῖς ἐπὶ τοῦ κοινοῦ τῆς ἐκκλησίας διαλέξεσιν ὑπερφυῶς ἐξησκημένος· ὁ δὲ Μελέτιος (τὸ μέλι τῆς Ἀττικῆς ἐκάλουν αὐτὸν οἱ ἀπὸ παιδείας) τοιοῦτος ἦν οἷον ἂν γράψειέν τις τὸν κατὰ πάντα λόγων ἕνεκα τελεώτατον. ῥητορικῆς μέν γε τὴν ἀρετὴν οὐδ᾿ οἷόν τε θαυμάζειν, ἐπαξίως ἀλλὰ τοῦτο μὲν εἶναι αὐτῷ φαίη ἄν τις τὸ κατὰ φύσιν· τῆς δ᾿ ἄλλης πολυπειρίας τε καὶ πολυμαθείας τίς ἂν τὴν ἀρετὴν ὑπερβάλοιτο, ὅτι δὴ ἐπὶ πάσαις λογικαῖς ἐπιστήμαις τὸν τεχνικώτατον καὶ λογιώτατον, καὶ μόνον πεῖραν αὐτοῦ λαβών, εἶπες ἄν; ἐφάμιλλα δὲ αὐτῷ καὶ τὰ τῆς ἀρετῆς παρῆν τοῦ βίου. τοῦτον κατὰ τὸν τοῦ διωγμοῦ καιρὸν τοῖς κατὰ Παλαιστίνην κλίμασιν διαδιδράσκοντα ἐφ᾿ ὅλοις ἔτεσιν ἑπτὰ κατενοήσαμεν
Ο Μελέτιος ήταν επίσκοπος στις εκκλησίες του Πόντου κι έζησε χωρίς να έχει
καμία περιουσία μια ζωή δοκιμασμένη από τα μαθήματα της φιλοσοφίας και με την
θεωρία των θείων, τον οποίο ονόμαζαν το μέλι της Αττικής. Αργότερα οι
ανθέλληνες χριστιανοί θα γράψουν για την Παναγία, «των Αθηναίων τα πλοκάς
διασπώσαν». Ο Μελέτιος όμως αποκλήθηκε από τους μάρτυρες του Χριστού μέλι της
Αττικής γιατί ήταν τελειότατος στην ρητορική τέχνη και σε κάθε τεχνική επιστήμη
τεχνικώτατος και λογιότατος.
Οι αληθινοι
χριστιανοι
Ἅμα γοῦν τῇ κατὰ τῶν προτέρων ἀποφάσει ἐπεπήδων ἄλλοθεν ἄλλοι τῷ πρὸ τοῦ δικαστοῦ βήματι Χριστιανοὺς σφᾶς ὁμολογοῦντες, ἀφροντίστως μὲν πρὸς τὰ δεινὰ καὶ τοὺς τῶν πολυειδῶν βασάνων τρόπους διακείμενοι, ἀκαταπλήκτως δὲ παρρησιαζόμενοι ἐπὶ τῇ εἰς τὸν τῶν ὅλων θεὸν εὐσεβείᾳ μετά τε χαρᾶς καὶ γέλωτος καὶ
εὐφροσύνης τὴν ὑστάτην ἀπόφασιν τοῦ θανάτου καταδεχόμενοι, ὥστε ψάλλειν καὶ ὕμνους καὶ εὐχαριστίας εἰς τὸν τῶν ὅλων θεὸν μέχρις αὐτῆς ἐσχάτης ἀναπέμπειν ἀναπνοῆς. θαυμάσιοι μὲν οὖν καὶ οὗτοι, ἐξαιρέτως δ᾿ ἐκεῖνοι θαυμασιώτεροι οἱ πλούτῳ μὲν καὶ εὐγενείᾳ καὶ δόξῃ λόγῳ τε καὶ φιλοσοφίᾳ διαπρέψαντες, πάντα γε μὴν δεύτερα θέμενοι τῆς ἀληθοῦς εὐσεβείας καὶ τῆς εἰς τὸν σωτῆρα καὶ κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστὸν πίστεως,
ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΙΡΗΝΑΙΟ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΓΝΩΣΤΟ
ΘΕΟ ΤΩΝ ΟΛΩΝ Ο ΟΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΘΕΟΣ ΤΩΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΩΝ ΚΑΙ ΟΧΙ Ο ΓΝΩΣΤΟΣ ΘΕΟΣ ΤΗΣ
ΠΑΛΑΙΑΣ ΔΙΑΘΗΚΗΣ
Ειρηναίος Λυων
Irenaeus of Lyons, Against Heresies
1.18.1
τὸν δὲ Πατέρα Σωτῆρα ἀγέννητον ὑπέθετο, καὶ ἀσώματον καὶ ἀνείδεον, δοκήσει δὲ ἐπιπεφηνέναι ἄνθρωπον· καὶ τὸν τῶν Ἰουδαίων Θεὸν ἕνα τῶν ἀγγέλων εἶναί φησι· καὶ διὰ τοῦτο l. τὸ βούλεσθαι τὸν Πατέρα καταλῦσαι πάντας τοὺς ἄρχοντας, παραγενέσθαι τὸν Χριστὸν ἐπὶ καταλύσει τοῦ τῶν Ἰουδαίων Θεοῦ, καὶ ἐπὶ σωτηρίᾳ τῶν πειθομένων αὐτῷ· εἶναι δὲ τούτους
ἔχοντας τὸν σπινθῆρα τῆς ζωῆς ἐν αὐτοῖς. Δύο γὰρ γένη τῶν ἀνθρώπων ὑπὸ τῶν ἀγγέλων πεπλάσθαι ἔφη, τὸν μὲν πονηρὸν τὸν δὲ ἀγαθόν· καὶ ἐπειδὴ οἱ δαίμονες τοῖς πονηροῖς ἐβοήθουν, ἐληλυθέναι τὸν Σωτῆρα ἐπὶ καταλύσει τῶν φαύλων ἀνθρώπων καὶ δαιμόνων, ἐπὶ σωτηρίᾳ δὲ τῶν ἀγαθῶν. Τὸ δὲ γαμεῖν καὶ γεννᾶν ἀπὸ τοῦ σατανᾶ φησὶν εἶναι. Οἱ πλείους τε τῶν ἀπ' ἐκείνου καὶ ἐμψύχων ἀπέχονται, διὰ τῆς προσποιήτου ταύτης ἐγκρατείας.
1.21.1
ΚΕΡΔΩΝ δέ
τις ἀπὸ τῶν περὶ τὸν Σίμωνα τὰς ἀφορμὰς λαβὼν, καὶ ἐπιδημήσας ἐν τῇ Ῥώμῃ ἐπὶ Ὑγίνου, ἔνατον κλῆρον τῆς ἐπισκοπικῆς διαδοχῆς ἀπὸ τῶν ἀποστόλων ἔχοντος, ἐδίδαξε τὸν ὑπὸ τοῦ νόμου καὶ προφητῶν κεκηρυγμένον Θεὸν, μὴ εἶναι Πατέρα τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ. Τὸν μὲν γὰρ γνωρίζεσθαι Hipp. ἐγνῶσθαι, τὸν δὲ ἀγνῶτα Hipp. ἄγνωστον εἶναι· καὶ τὸν μὲν δίκαιον, τὸν δὲ ἀγαθὸν ὑπάρχειν.
ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ
ΕΙΡΗΝΑΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΓΝΩΣΤΙΚΟΥΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΥΣ
Είναι
σημαντικο εδώ ότι αυτό το απόσπασμα υπάρχει μόνο στην λατινική μετάφραση του
βιβλίου εναντίον των αιρετικών του Ειρηναίου, εφόσον οι Ελληνόφωνοι χριστιανοί
της ανατολής δεν θέλουν ούτε να διαβάζουν για την ύπαρξη των ελληνιζόντων
χριστιανών τους οποίους εξολόθρευσαν.
1.25.6
6. Others of them
employ outward marks, branding their disciples inside the lobe of the right
ear. From among these also arose Marcellina, who came to Rome under [the
episcopate of] Anicetus, and, holding these doctrines, she led multitudes
astray. They style themselves Gnostics. They also possess images, some of them
painted, and others formed from different kinds of material; while they
maintain that a likeness of Christ was made by Pilate at that time when Jesus
lived among them.300 They crown these images, and set
them up along with the images of the philosophers of the world that is to say,
with the images of Pythagoras, and Plato, and Aristotle, and the rest. They
have also other modes of honouring these images, after the same manner of the
Gentiles.
Apology (Ἀπολογία) of Aristides
2.2: Φανερὸν γάρ ἐστιν ἡμῖν, ὦ βασιλεῦ, ὅτι τρία γένη εἰσὶν ἀνθρώπων ἐν τῷδε τῷ κόσμῳ· ὧν εἰσὶν οἱ τῶν παρ' ὑμῶν λεγομένων θεῶν προσκυνηταί, καὶ Ἰουδαῖοι, καὶ Χριστιανοί· αὐτοὶ δὲ πάλιν, οἱ τοὺς πολλοὺς σεβόμενοι θεούς, εἰς τρία διαιροῦνται γένη, Χαλδαίους τε καὶ Ἕλληνας καὶ Αἰγυπτίους· οὗτοι γὰρ γεγόνασιν ἀρχηγοὶ καὶ διδάσκαλοι τοῖς λοιποῖς ἔθνεσι τῆς τῶν πολυωνύμων θεῶν λατρείας καὶ προσκυνήσεως.
ΚΑΙ ΕΝΑ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΣΗΜΕΡΙΝΟΥ ΑΝΤΙΑΙΡΕΤΙΚΟΥ ΑΓΩΝΑ - ΘΑΥΜΑΣΤΕ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ
Η Εκκλησία διαχρονικά
προκαλείτο από διάφορους αιρετικούς. Τα προβλήματα που αυτοί προκαλούσαν, ως
προβατόσχημοι λύκοι, καθώς και τα ζητήματα που προέκυπταν τα αντιμετώπιζε
Συνοδικά. Διά των Συνόδων η Εκκλησία εξήγησε ό,τι ήταν ήδη παραδεδομένο από το
Θεό -αλλά αμφισβητήθηκε από την αίρεση- και μάλιστα, κατα τρόπο που να μην
επιδέχεται πλέον παρερμηνεία, ώστε οι πιστοί να γνωρίζουν επακριβώς την πίστη
τους και έτσι, έχοντας ορθά θεολογικά κριτήρια, να μην παρασύρονται από τους
κακοπροαίρετους αιρεσιάρχες. Το έτος 451 μ.Χ., λοιπόν, επί Αυτοκρατορίας του
Αγίου Μαρκιανού και της Αγίας Πουλχερίας, συγκλήθηκε Σύνοδος από 630 Πατέρες
στην Χαλκηδόνα (πόλη που βρίσκεται στις ακτές του Βοσπόρου, απέναντι από την
Κωνσταντινούπολη), η οποία εκαλείτο να αντιμετωπίσει την αίρεση του
μονοφυσιτισμού, της οποίας κύριοι εκπρόσωποι απέβησαν οι αιρετικοί Ευτυχής και
Διόσκορος. Η Σύνοδος του 451 αναγνωρίστηκε από την Εκκλησία ως η Δ’
Οικουμενική.
Μετά δε την υπογραφή του Όρου, οι Θεοφόροι
Πατέρες αναφώνησαν προς τον Αυτοκράτορα:
«Διά σου βεβαία η πίστις. Τους αιρετικούς συ εδίωξας. Νεστορίω καί Ευτυχεί ανάθεμα. Ανάθεμα και Διοσκόρω ... Νεστορίω και Ευτυχεί και Διοσκόρω ανάθεμα ... τους αιρετικούς υμείς εξεβάλετε· Νεστορίω και Ευτυχεί και Διοσκόρω ανάθεμα. Η Τριάς τους τρεις καθείλε· η Τριάς τους τρεις εξέβαλε».
«Διά σου βεβαία η πίστις. Τους αιρετικούς συ εδίωξας. Νεστορίω καί Ευτυχεί ανάθεμα. Ανάθεμα και Διοσκόρω ... Νεστορίω και Ευτυχεί και Διοσκόρω ανάθεμα ... τους αιρετικούς υμείς εξεβάλετε· Νεστορίω και Ευτυχεί και Διοσκόρω ανάθεμα. Η Τριάς τους τρεις καθείλε· η Τριάς τους τρεις εξέβαλε».
Σημ: αρκετά χρόνια αργότερα, το 787, η Ζ´
Οικουμενική Σύνοδος αποκάλεσε τον Διόσκορο επίσης αιρετικό.
ΓΙΑ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΓΕΛΙΟ ΕΠΙΣΚΕΦΤΕΙΤΕ ΤΗΝ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ
ΒΑΣΙΛΑΚΗΣ Φ. ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ - ΕΛΛΗΝΙΖΩΝ ΑΙΡΕΤΙΚΟΣ